Trong việc vị kỉ người ta có còn duy trì nhận biết về người khác hay không?
Nếu bạn nhận biết về bản thân bạn, bạn trở nên nhận biết về người khác. Làm sao nó có thể khác được? Nếu bạn không nhận biết về bản thân bạn, làm sao bạn có thể nhận biết về người khác được? Nhận biết đầu tiên phải xảy ra bên trong bạn. Ánh sáng phải được thắp sáng ở đó trước hết. Ngọn lửa phải nảy sinh bên trong bạn; chỉ thế thì ánh sáng mới có thể lan toả và bao bọc người khác. Bạn sống trong bóng tối, vô nhận biết - làm sao bạn có thể nhận biết về người khác được? Bạn cứ nghĩ, bạn mơ - bạn không nhận biết về người khác.
Chồng có thể nói, "Tôi nhận biết về vợ tôi và tình cảm của cô ấy." Đơn giản không thể được, vì chồng không nhận biết về bản thân anh ta. Anh ta sống trong bóng tối sâu sắc và vô ý thức. Anh ta không biết giận dữ của mình tới từ đâu, anh ta không biết yêu nảy sinh từ đâu, anh ta không biết sự tồn tại này tới từ đâu, đang tuôn chảy. Anh ta không nhận biết về bản thân mình - và đó là điều gần nhất mà bạn có thể nhận biết - và anh ta nói, "Tôi nhận biết về vợ tôi và tình cảm của cô ấy." Ngu xuẩn. Anh ta có thể nghĩ, mơ rằng anh ta nhận biết. Mọi người đang sống đều được bao bọc trong mơ riêng của người đó; và ẩn đằng sau mơ, những phóng chiếu riêng của người ta, người ta cứ tưởng: "Tôi nhận biết."
Hỏi vợ mà xem; cô ấy nói, "Anh ấy chẳng bao giờ nhận biết về tôi." Vợ nghĩ cô ấy nhận biết về chồng mình, nhu cầu của anh ta; nhưng những nhu cầu mà cô ấy nghĩ cô ấy nhận biết lại không phải là nhu cầu của chồng cô ấy. Đó là điều cô ấy nghĩ là nhu cầu của anh ấy thôi. Xung đột tiếp tục, và cả hai đều nhận biết và cả hai đều cảm thấy lẫn nhau và cả hai đều chăm nom về nhau.
Không ai có thể chăm nom về bất kì ai khác trừ phi người ta đã học được bài học này đầu tiên trong cốt lõi bên trong hơn, sâu hơn của bản thể người đó. Đầu tiên chăm nom về bản thân bạn. Đó là điểm gần nhất, sát nhất. Học nhận biết ở đó; thế thì bạn sẽ nhận biết về người khác. Thế thì lần đầu tiên bạn sẽ không phóng chiếu. Bạn sẽ không diễn giải; bạn sẽ nhìn thẳng. Bạn sẽ nhìn vào người khác như người đó vậy, không như bạn muốn người đó vậy hay như bạn nghĩ người đó vậy. Thế thì bạn sẽ nhìn vào thực tại.
Khi mơ rơi khỏi mắt bạn và mắt bạn không đầy mơ, chỉ thế thì bạn mới có thể nhận biết. Bằng không mắt bạn đầy mây; nhiều mây và nhiều khói tồn tại ở đó. Bạn nhìn, nhưng bạn nhìn từ đằng sau màn che, và những màn che đó làm suy đồi mọi thứ mà bạn thấy. Chúng bóp méo. Chúng không phản xạ gương; chúng phóng chiếu. Khi mơ của bạn đã biến mất và bạn tỉnh táo - tỉnh táo, nhận biết, lưu tâm - thế thì mắt bạn trở thành giống như mắt kính của máy ảnh. Bạn đơn giản nhìn cái đang đó; bạn không phóng chiếu. Bạn không làm cái gì với thực tại; bạn đơn giản cho phép thực tại được hiển lộ. Mắt bạn là lối chuyển đơn giản, hồn nhiên. Chúng đơn giản nhìn. Ngay bây giờ, như bạn vậy, bạn không thể nhìn được. Mắt bạn đã đầy với định kiến, ý tưởng, quan niệm, niềm tin. Bạn không thể nhìn được. Mắt bạn không đủ trống rỗng để nhìn.
Làm sao bạn có thể nhận biết về người khác được? Chỉ vị Phật mới nhận biết, người đã thức tỉnh bên trong bản thân mình. Nhưng vị Phật là người rất vị kỉ, một Mahavira là người vị kỉ, một Patanjali, tuyệt đối vị kỉ - nhưng họ giúp đỡ hàng triệu người. Họ trở thành phúc lành cho hàng triệu người. Tất cả những người đang cần và đang tìm đều có thể dùng ánh sáng của họ. Nhưng họ được chiếu sáng. Đó là nghĩa của chứng ngộ: ngọn lửa của họ đang cháy. Bạn có thể tham gia với nó. Bạn có thể thắp sáng ngọn lửa bên trong của bạn qua nó. Bạn có thể trở thành người tham gia.
Nhận biết phải được học ở bên trong. Khi bạn đánh thức bản thân mình ở bên trong, bạn đánh thức toàn thể thế giới, toàn thể sự tồn tại. Đột nhiên màn che rơi xuống. Đột nhiên mắt bạn không còn bị chất đầy... trống rỗng, nhạy cảm, trần trụi. Bạn nhìn. Bạn không phóng chiếu, bạn không diễn giải. Bạn không có gì để phóng chiếu. Bạn đã trở thành chỉ không gian, sự trống rỗng bên trong.